همانطور که دولت حسن روحانی در انتظار توافق هسته ای و پایان تحریم ها به پایتخت های غربی وو می کند سرمایه گذاران خارجی که از فرصت های موجود در ایران استفاده می کنند خوب است درس های اقتصاد اتحاد جماهیر شوروی فروپاشیده در حدود سال 1991 یا چین در دوران گایزی را بیش از یک دهه بعد به خاطر بسپارند: تیم حقوقی خود را تقویت کنید, با اعتماد مانند یک کالا رفتار کنید, و مراقب سرپایان باشید.
از زمان اداره اکبر هاشمی رفسنجانی دولت های ایران تلاش کرده اند تا بخش بزرگی از اقتصاد عمدتا دولتی را به "بخش خصوصی واقعی" بفروشند."اما پس از تلاش از طیف وسیعی از استراتژی های عقیدتی و انتقال حجم زیادی از سرمایه, بر فراز 80% این تا در شاخکهای سازمان های مرتبط با رژیم به پایان رسید: بانک ها, شرکت های نظامی, پایه های مذهبی, صندوق های بازنشستگی و پروژه های رفاه پوپولیسم محور, به گفته محقق دانشگاه پرینستون کوان هریس.
به دور از ورود به میدان سبز فرصت ها همانطور که برخی از اعضای دولت روحانی معتقدند سرمایه گذاران خارجی باید با حدود 120 نهاد شبه خصوصی حساب کنند که طبق تخمین های محسن صفایی فراهانی معاون سابق وزیر صنعت نیمی از تولید ناخالص داخلی کشور را تشکیل می دهند.
ماروین زوناس از دانشکده بازرگانی دانشگاه شیکاگو میگوید: "بازیگران شبه دولتی قدرتمندند و مانند اختاپوسهایی بر اقتصاد ایران هستند. "با این وجود شرکتهای بزرگ خارجی روابط خود را با بسیاری از شرکتهایی که مشتاق کارایی بیشتر هستند برقرار خواهند کرد But اما فرهنگ بنیادی به این زودیها تغییر نخواهد کرد. ساختار سیاسی بسته کشور نیز وجود ندارد.”
مشتریان ایرانی در تاریخ 19 مه 2015 خودروهای مدل خطوط مونتاژ مشترک سایپا ایران و برلیانس خودرو چین را در تهران تماشا می کنند. سایپا دومین خودروساز بزرگ ایران ماه گذشته دو خط مونتاژ را با همکاری شرکت خودروسازی برلیانس چین راه اندازی کرد. عکس: هالابیساز/هالابیساز/مطبوعات شین هوا/کوربیسر
هنوز هم ایران میزبان ده ها شرکت خارجی است که با پیچیدگی های محیط کسب و کار محلی مقابله کرده اند. پس از کت و شلوار از تولید کنندگان و شرکت های مهندسی از ترکیه و چین, که دولت هرگز به طور کامل اجرا رژیم تحریم ها, سامسونگ کره جنوبی و چند خودروسازان اروپایی فعالیت های خود را در ایران راه اندازی مجدد, با استفاده از معافیت بخش خاص پس از شروع مذاکرات هسته ای در اعلام کرد 2013.
بعید است اکثر بانک های بین المللی تا زمانی که تحریم های سیستم مالی این کشور پابرجاست به معاملات مستقر در ایران دست بزنند بنابراین شرکت هایی مانند تولید کننده رایانه چینی لنوو یا خودروساز فرانسوی رنو به مبادله نفت برای محصول و سایر انواع مبادله متکی هستند. در حالی که این اقدامات کمک به پاسخگویی به نیازهای فوری یک بازار مصرف گرسنگی برای محصولات خارجی, شرکت های درگیر اغلب توسط مطبوعات ایران برای برش معاملات نامطلوب که مانع چشم انداز اقتصادی بلند مدت کشور قرار.
مهاجرانی که پس از انتخابات ریاست جمهوری گذشته به ایران بازگشتهاند نیز سرمایهگذاریهای اکتشافی انجام دادهاند اما بسیاری گزارش دادهاند که علیه فرهنگ فساد و بی اعتمادی مبارزه میکنند. یک وکیل شرکت کهنه کار در ایران در مصاحبه ای با مقاله ای درباره فرهنگ تجارت در جمهوری اسلامی به دفتر تهران گفت که پرونده های نقض قرارداد در سال های اخیر رشد کرده و هزینه های قانونی معاملات تجاری را افزایش داده است.
بی نظمی در بورس اوراق بهادار تهران که عمدتا توسط هلدینگ های بزرگ صنعتی متعلق به نهادهای شبه خصوصی جمع می شود نیز رایج است. ماه گذشته 43 نفر در یک روز معامله 18 میلیون سهم از شرکت پتروشیمی مبین را خریداری کردند که باعث افزایش بیش از 30 درصدی قیمت سهام شد. کمیته پارلمانی بعد معامله لغو, که مدیران بورس اوراق بهادار گفت: توسط "نقص در نرم افزار معاملات سهام باعث شد.”
اندریاس شوایتزر مدیرعامل شرکت مشاوره ایران و سوییس ارجان پایتخت می گوید که یک تیم حقوقی بسیار بزرگ را برای رسیدگی به "شرایط خاص" محیط کسب و کار ایران استخدام می کند. او میگوید:" شما باید به ایران به عنوان یک اقتصاد چین یا روسیه نگاه کنید که بسیار دولتی است. "اگر این را بپذیرید باید تصمیم بگیرید. اگر شما انجام دهید, شما باید به خودتان تنظیم. ما اعتقاد نداریم که باید فقط با کمی تجارت به ایران رفت زیرا هزینه خیلی زیاد است.”
هنگامی که دولت کنترل بسیاری از اقتصاد, " شما نمی توانید جلوگیری که خریدهای بزرگ به نهادهای دولتی ساخته شده. شوایتزر می گوید:" نمی توان سیستم را به این ترتیب سرزنش کرد - فقط می توان دوباره خصوصی سازی کرد. "من فکر نمی کنم دولت بهترین ارزش را برای دارایی های خود دریافت کند. اگر این هدف است, و اگر کسی می خواهد برای جذب پول از بانک های سرمایه گذاری غربی, روند باید رقابتی باشد.”
فعالیت های تجاری شوایتزر در ایران هشت سال پیش با یک پروژه ساخت نیروگاه بادی در شمال غربی این کشور شروع شد. بخش انرژی های تجدیدپذیر از تحریم ها معاف بود و باد موضوع مورد علاقه ملی بود و به شوایزر و شرکای وی اجازه دسترسی به وام های یارانه ای را می داد. این دو به همراه یک سرمایهگذار ایرانی مستقر در تبریز به وزیر انرژی حمید چیتچیان که رییس واحد اطلاعات سپاه پیشین بود مراجعه کردند و چهار پروانه 200 صفحهای مورد نیاز و مطالعات محیط زیستی را به اتمام رساندند.
این شرکت مجبور شد پروژه را در میان تورم و عدم اطمینان سیاسی اواخر دوره احمدی نژاد متوقف کند اما به شوایتزر که همه با قلمرو همراه است. او میگوید:" شما باید کمی با جغرافیای سیاسی سازگار شوید.
شوایتزر برای موفقیت در ایران افزایش سرمایه را به صورت محلی و بهره گیری از زیرساخت ها و تخصص های موجود توصیه می کند. او می گوید که تنها واردات باید مدیریت عالی و دانش فنی باشد. اکنون, ارجان سرمایه مشورت شرکت های خارجی علاقه مند به طیف وسیعی از بخش های: ساخت و ساز, مهمان نوازی, انرژی و خرده فروشی مارک. "ایرانیها هم مانند چینیها عاشق برندهای غربی هستند و ما چند شرکت بسیار جدی را به ارمغان بیاوریم . شوایتزر می افزاید:" با یک چشم انداز بلند مدت. "هیچ کس نمی تواند فقط یک هتل بسازد. چون هزینه تاسیس شدن قابل توجه است.”
همانطور که در دیگر اقتصادهای در حال گذار, نیروی انسانی به شمار یک چالش خاص برای شرکت های خارجی. کارگران ایرانی پس از سالها انزوا از روندهای بینالمللی فاقد مهارتهای لازم برای پر کردن مناصب مدیریتی میانی و عالی هستند. شوایتزر میگوید:" اگر 20 سال پیش به 16 مصاحبه برای پر کردن یک شغل در روسیه نیاز داشتید دوبرابر این موضوع را در ایران میبینید.
سیاست داخلی نیز احتمالا بر نقش بازرگانان غربی تاثیر می گذارد که احتمالا باید با شرکت های شبه خصوصی و جناح های مختلف نخبگان حاکمیت ایران همکاری کنند تا پروژه های خود را از زمین خارج کنند. "من شک دارم همه چیز در حال رفتن به باز کردن برای شرکت های امریکایی هر زمان به زودی, گفت:" مهاجرین ایرانی انجام کسب و کار وجود دارد. "اروپاییها با شرکتهای مرتبط با سپاه پاسداران و بنیادها و سازمانهای رفاه اجتماعی شریک خواهند شد تا بسیاری از معاملات خوب را از بین ببرند و رژیم مخالفان سرسخت توافق هستهای را با توزیع خردهها ساکت خواهد کرد.”
شوایتزر اضافه می کند که ایران همچنان یک اقتصاد مدیریت شده است و سرمایه گذاران نباید تمایل کشور را برای کنترل هجوم خارجی به مردم و محصولات بیش از حد ارزیابی کنند. "حتی اگر وجود دارد مقدار زیادی از شور و شوق و فشار ساخته شده است تا یک حرکت عاقلانه تر را به این فرایند سازمان یافته بیش از چند سال" شوایزر می گوید. "در غیر این صورت سونامی خواهد بود که می تواند خسارت بیشتری نسبت به خسارت وارد کند.”
این مقاله اصلاح شد تا نشان دهد که ارجان پایتخت چهار پروانه 200 صفحه ای برای پروژه ساخت کارخانه بادی خود در شمال غربی ایران به پایان رسانده است. مقاله اصلی اظهار داشت که 200 مجوز در اصل مورد نیاز بود.
